“Alle strijd tegen racisme is één grote strijd. Het is allemaal met elkaar verbonden. Deze verkiezingen zullen partijen echt met concrete voorstellen moeten komen en stoppen met symboolbestrijding”, vertelt Ibtissam Abaâziz. Vijf jaar geleden startte zij met het burgerinitiatief Meld Islamofobie. In het eerste deel van deze serie spreken we met Ibtissam over online haat, de aankomende verkiezingen en ‘best practices’ voor beginnende activisten.
Door: Tirza Drent
Draagvlak is bij burgerinitiatieven enorm belangrijk. Wat zouden mensen kunnen doen om bij te dragen aan jullie draagvlak ook al zijn ze niet direct betrokken in de community?
Doe gewoon met ons mee zou ik zeggen! Sluit je aan. Steun dit soort initiatieven en onze petitie. Deel het in je netwerk. Praat erover in je omgeving. Ook als je acties ziet van vrouwen die een gezichtssluier dragen, probeer die te steunen. Like of deel een post die je ziet langskomen; alle steun is welkom, klein of groot. Zichtbaarheid is zo belangrijk.
De laatste tijd is er veel over racisme op social media in het nieuws. Wat merken jullie hiervan?
Alle strijd tegen racisme is één grote strijd. Het is allemaal met elkaar verbonden. De figuren die zich keren tegen Akwasi en Clarice zijn dezelfde figuren die zich tegen moslims keren. Ik kan daar lang over doorgaan, maar uiteindelijk is het vooral duidelijk dat extreem-rechts een enorm belangrijke rol heeft op Twitter. Deze mensen doen hetzelfde bij moslims; eigenlijk bij alles wat zij zien al links progressief of een ‘gevaar’ tegen de Nederlandse cultuur. Vandaag is het Akwasi en Clarice, morgen ben ik het.
Is het moeilijk om om met die haat om te gaan?
Het leidt af van je doel, dat is één. De technieken die zij gebruiken zijn ook heel agressief. Zo worden subtiele hints op Twitter geplaatst die herleidbaar zijn naar privégegevens van activisten. Dat is heel erg intimiderend, want dit is persoonlijke informatie die niet alleen jezelf, maar ook jouw gezinsleven kan treffen. Het blijft ook niet alleen bij Twitter. De lijntjes lopen ook naar bijvoorbeeld rechtse blogs, etc. Het is allemaal heel georganiseerd en doelgericht, wat het nog extra eng maakt. Wij zitten nauwelijks op Twitter, dus daar hebben wij minder last van. Wat ik wel merk met alle media-aandacht rond het zwartboek Boerkaverbod (september 2020) dat we een aantal haatmails ontvangen. Hierin werden we niet persoonlijk bedreigd, want dat is strafbaar. Dus met die mails kunnen we juridisch gezien niet veel. Extreem-rechts heeft zich goed ontwikkeld. Ze opereren langs de randen van de wet.
De voorbereidingen voor de landelijke verkiezingen in maart 2021 zijn in volle gang en de eerste programma’s zijn gepubliceerd. Wat moet er volgens jou in geen enkel verkiezingsprogramma ontbreken?
Ik denk dat elk programma een hoofdstuk over racisme en discriminatie moet bevatten. De afgelopen maanden is het heel duidelijk geworden dat er daadwerkelijk racisme is in Nederland. Het zou raar zijn als partijen daar geen aandacht aan besteden en niet met concrete voorstellen komen over hoe zij dit willen aanpakken. Ik hoop ook dat partijen verder gaan dan symptoombestrijding. Dus meer doen dan een een anti-racisme training hier en een anti-discriminatie bijeenkomst daar. Er is discriminatie in Nederland door racistische ideologie. Om hier echt wat tegen te doen moeten we terug naar de kern. De politiek moet erkennen dat er een stimulerend klimaat voor racisme bestaat.
Wat moet er veranderen om dit te bereiken?
Daar zijn verschillende dingen voor nodig. Het ‘boerkaverbod’ afschaffen, straffen voor racisme en discriminatie verhogen en hate speech aanpakken. Daarnaast zouden politieke partijen hun collega’s moeten gaan aanspreken. Niet alleen tijdens verkiezingen, maar ook tussendoor. Wanneer een politicus iets zegt wat echt niet door de beugel kan, moet daar op gereageerd worden.
Wat is de belangrijkste les die je hebt geleerd sinds de oprichting van Meld Islamofobie?
Het is geen makkelijke strijd. Ik heb persoonlijke dieptepunten gehad. Dat ik dacht dit is een onbegonnen strijd, we gaan het nooit winnen. Aan de andere kant, wat mij altijd weer inspireert om door te gaan zijn de collega’s in het veld. Die laten zien dat je er niet alleen voor staat. Het is een hele lange strijd, dus je moet het vooral hebben van de kleine overwinningen en de kleine stappen. We hebben te maken met een systeem dat al honderden jaren bestaat. Die geschiedenis kan je niet zomaar in een jaar veranderen. Ook belangrijk is om niet te vergeten dat er mensen voor ons actief waren. We moeten hun strijd respecteren en bewust zijn dat wij ook weer de fakkel door gaan geven naar de nieuwe generatie. Ik verwacht dus ook niet dat wij racisme helemaal zullen uitbannen, daarom focussen we op die kleine overwinningen.
Wat zijn jouw beste tips voor activisten die ook aan hun eigen strijd voor een eerlijker Nederland willen beginnen?
Mijn eerste tip is: begin, en begin klein. Het is belangrijk om kleine stappen te nemen. Het is goed als om enthousiaste grootse plannen te hebben, maar begin met een concrete casus. Mijn tweede tip is: de de strijd tegen discriminatie is er eentje van de lange adem. Je moet echte overtuiging hebben om het vol te houden.
Wat ik geweldig vind is dat we nu erkenning krijgen en gezien worden. Wij hopen dat we zo veel mogelijk andere inspireren.
Benieuwd naar Meld Islamofobie? Kijk op de website en teken de petitie.
